DDG #11 - Ten o budowaniu produktu, grach jako idealnym benchmarku dla Web3 i krytyce
Cześć,
Podczas jednej z ostatnich rozmów, Roland z OV, namówił mnie do przeanalizowania tematu idealnej gry. Zadanie pozornie proste, ale niech to “pozornie” pozostanie słowem kluczem. Mnogość wątków które znajdują się w tym wyzwaniu potrafi przyprawić o ból głowy. Jaki silnik wybrać? Jak i czy nakreślać fabułę? Jak sprawić żeby świat w którym porusza się użytkownik / użytkowniczka wydawał się realny i prawdziwy*. Jak przygotować ekonomię gry - czy stawiamy na walutę/waluty nie mające przełożenia na świat rzeczywisty czy skrupulatnie przygotowujemy tokenomikę? Czy postawić na user-generated content, czy treści produkować centralnie - bez ingerencji userów? Zaczynać od MVP gry, czy już na starcie zaoferować pełną prezentów rozrywkę? Lista pytań bardzo szybko zapełniła parę kartek w notesie, a dane na których bazuję zapełniają kolejne foldery w Raindropie.
Dalej wierzę, że to właśnie gry, a nie instrumenty finansowe (szczególnie w nadchodzącej recesji i kryzysie), staną się drogą do masowej adopcji blockchaina, a zarazem standardu NFT. Adopcje NFTków (aczkolwiek - bardzo optymistycznie;) pokazuje też poniższa grafika:
Kryptowaluty zawsze będą “kryptowalutami” natomiast standard NFTki, protokoły, wszystkie męczące (i niesamowicie wolne!) czynności zostaną “schowane” w backendzie. W końcu tak do mas wchodził internet - wszelakie instalacja, “klikanie” odeszły w niepamięć (a my możemy oddać się nostalgicznej fali emulując wspomnienia), choć “gimby nie znają”:
Pochylając się w tym momencie nad całą masą możliwości drzemiącej w Web3, trudno mi zatem odciągnąć wzrok od gier - coś do czego Ciebie także zachęcam, nawet jeżeli nie znajduje się to w orbicie Twoich zainteresowań. Gry (a także ich pochodne, czyli “doświadczenia” - takie jak metaversum) będą hubami dla wszystkich rozwiązań i produktów (od walletów i protokołów po marketplace oraz rozwiązania DeFi). Nawet pięciominutowa zabawa w FigJamie pokazuje z jaką siecią rozwiązań/usług mamy doczynienia:
Z jednej strony powinno nam towarzyszyć myślenie o produkcie, a z drugiej nie warto opierać się wyłącznie na matematyce, ale pamiętać o tym, że te gry / doświadczenia mają być po prostu FAJNE i ANGAŻUJĄCE - tyle i aż tyle! Dodatkowo - cieszy też jak dużo fraz związanych z gamingiem wchodzi powoli do web3 slangu. Soulbound to najnowszy transfer.
* W jednym z odcinków podcastu Top 47,858 Games of All Time pada bardzo celna uwaga w tym temacie: enabling player to do do stupid things makes the in-game world more real. Patrząc na listę najlepiej sprzedających się gier, jest w tym dość dużo prawdy (patrząc na to co można znaleść np. Minecraft czy GTA V), nawet jeżeli to twierdzenie spróbujemy dopasować do gier takich jak Tetris, które raczej nie kojarzą się z rozbudowanym światem. Albo jakimkolwiek światem, bo w końcu spadające klocki nie mają w sobie nic z tworzenia rozbudowanego doświadczenia.
DDG pozostaje darmowym newsletterem dzięki Twojej kontrybucji. Gorąco zachęcam do comiesięcznego lub jednorazowego wsparcia (w formie kontrybucji przez Gumroad lub bezpośrednich wpłat na portfel), potencjalnej współpracy, lub podania go dalej tym, których może zainteresować szerokopojęta tematyka Web3.
W dzisiejszym wydaniu DDG przeczytasz m.in. o:
krytyce raportu a16z
tym czego można się nauczyć na przykładzie Olympus Dao i jego forków
agregatach NFT
Open Metaverse
Jeżeli Newsletter nie wyświetla się Tobie w całości, kliknij tutaj.
💸 A16z's 'State of Crypto' report: A rehash of bad crypto market pitches
W zeszłym tygodniu wspomniałam o raporcie wydanym przez a16z. Krytyka nie ustaje, ale jest jak najbardziej konstruktywna. Wychodzi też cała masa artykułów pisanych przez osoby niezmiernie negatywnie nastawionych do krypto. I o ile argumenty o niesprawnym Ethereum (podając za przykład “zatkanie” w 2017 kryptokotkami) powodują lekki uśmiech, to argumenty numer 3 i 5 dają do myślenia wszystkim kryptoentuzjastom. Na słowa “we’re still early” nawet ja już powoli przewracam oczami. Nie jest to jeszcze poziom “bycia wcześniej w VR” (które ma już nawet swoje retro urządzenia i które, pomimo bardzo obiecujących wzrostów, wciąż nie weszło do mainstreamu tak jak powinno), ale i tak frustruje. Blockchain nie jest młodą technologią. Po prostu nie został jeszcze masowo zaadaptowany i czeka na swoją kolej, zostawiając znaki na długiej drodze. Jamie Burke, Founder & CEO Outlier Ventures, podzielił się danymi sprzed 6 lat, kiedy to ekosystem blockchainowych startupów liczył 818 podmiotów (teraz jest zapewne o wiele większy):
Chociażby na tym przykładzie widać jak mocno rozwija się przestrzeń Web3.
(Oczywiście kontrargument związany z historią internetu i jego adopcją przyjmuję, a co ciekawe - szukając grafik związanych z adopcją internetu, spora część wyników to te porównujące to do adopcji crypto).
🪙 The Half-life of a Game
O Olympusie pisałam już wcześniej. Noctem, na jego przykładzie, opisuje czego może nas nauczyć historia inicjatywy i jej forków.
One of the first things I noticed about DeFi was how similar it was to gaming. Never an avid gamer myself, I still couldn’t help but notice the myriad similarities: the isomorphism of activity in how both were about maximising reward, the nature of competition between players, the overlapping communities, the same analysis skillset. Interviews at both crypto VCs and projects inevitably involve gaming questions - LOL, Warcraft, CIV 6, Left 4 Dead, Fortnite, chess, go, poker, bridge. Gaming ineptitude is a strong predictor of DeFi ineptitude.
(Znowu te gry)
If we view DeFi protocols as games, then it stands to reason that as more forks appear, people play the game better and better, and the speed in which a game is resolved increases. In other words the time in which a game becomes resolved gets shorter and shorter.
We can probably call Olympus a Resolved Game, and all its instances definitely exhibited mania, but mania is not necessary to a game being resolvable. A game that exhibited mania is not necessarily a resolveable game. If people just lose interest, and the price crashes, whether the game is resolvable is irrelevant. If I don’t care about the game, I don’t care whether everyone knows how to play and win the game.
However, if a game is resolved, it will definitely exhibit mania.
Bardzo ciekawie wychodzi też skontrastowanie rozwiązanej gry z “manią” (tak, tulipany to dobre skojarzenie), czyli balonem, który kiedyś przecież musi pęknąć.
Jak rozwiązać ten problem?
How can a protocol make itself as unresolvable as possible? I can think of three ways to approach it.
Just make it unresolvable: like Chess or Go. This of course assumes unsolvability implies unresolvability. In DeFi protocol design this probably manifests itself as massively increasing the degrees of freedom and the number of possible things you can do with a protocol.
Keep Building Protocols on top - V2 bond and inverse bonds in Olympus.
Make the Game self-evolving - like how new tokens and projects keep evolving on top of loot, Convex on top of Curve or how you have DeFi protocols built on top of Ethereum, which keeps the Ethereum game running.
In practice, one probably needs to do all three, and these tricks to increase unresolvability should be implemented before peak mania, lest you on the dev team become saddled with tokens of a project whose prime has already passed. While post-top implementation might still introduce new interest, projects of course prefer their market caps to plateau over topping and then go downhill.
Czyli wracamy do zagadnienia o którym pisałam na początku, czyli gier. Gry nie muszą być nimi dosłownie. Może być też zalążkiem ekosystemu do którego dokładamy kolejne rozwiązania, użytkownicy/czki mogą nie tylko skorzystać z podstawowego MVP rozwiązania, ale testować swoje zastosowania, czy budować na jego podwalinach.
A sam Olympus, w przeciwieństwie do masy innych inicjatyw (o olympusowych forkach nawet nie wspomnę) może nie skupia na sobie całej uwagi, ale konsekwentnie realizuje swoją misję bycia skarbcem Web3 i rozbudowuje ekosystem. Hype minął, ale budowanie nie ustaje.
📚 NFT Aggregator (Gem,Genie) Trending Overview
Agregaty NFT marketplaców to trend o którym myślałam, że nie nabierze rozpędu. Powodów było parę - mocna konsolidacja rynku (OpenSea ma coraz więcej konkurencji, ale w pewnym momencie było odpowiedzialne za 95% sprzedaży), brak towaru o potencjale kolekcjonerskim na wielu marketplacach, problemy z interoperatywnością assetów (user nie będzie szukał przedmiotów na agregacie jeżeli ma je w jednym miejscu np. Axie Infinity, Upland).
Dane dotyczące dwóch prominentnych przedstawicieli tego typu usług (Genie oraz Gem) pokazują jak bardzo się myliłam:
Trend jest rosnący i ma parę przyczyn:
Platforms like Gem and Genie offer users the ability to purchase NFTs from various collections and marketplaces in a single transaction, saving gas costs in the process. Imagine you’re looking to purchase 10 NFTs from 5 different collections. If you’re doing that on a marketplace like OpenSea, this would mean 10 transactions and paying gas fees ten times.
NFT marketplace aggregators allow you to bundle up all these purchases in a single basket transaction and save on gas costs. This could mean hundreds or even thousands saved depending on the number of NFTs in your shopping basket.
Dodatkowo: bardziej szczegółowe opcje wyszukiwania, przyjazny interfejs, możliwość wystawiania/kupowania paru NFTków w jednym rzucie. Ecommerce skupiony na NFTkach także ma jeszcze wiele przed sobą
🦅 TWEETY
Coraz więcej dzieje się w Otwartym Metaversum. W kwietniu wystartował kolejny projekt:
🤝 EVENTY
Social Media Week
Konferencja podczas której mam przyjemnośc być częścią rady programowej, maczając palce w przygotowywaniu programu sceny powiązanej z nowymi technologiami. Mocno czekam na wystąpienia Emily Rosa Shahaj, Wojtka.eth, Jarka Tokarskiego oraz Tomasza Zalewskiego (oraz oczywiście - reszty prelegentów i prelegentek). Emily i jej zespół przygotowują rozwiązanie będące odpowiedzią na moje prośby dotyczące interoperacyjności w metaverse - nie są jedynym zespołem pracującym nad receptą, ale jednym z bardziej prominentnych. Jarek Tokarski jest reżyserem (polecam jego świetny podcast o filmach), producentem kreatywnym oraz wykładowcą uniwersyteckim eksplorującym tematy takie jak AR / VR / XR i ich użytkowe zastosowanie. Tomasz Zalewski to partner w Bird & Bird oraz autor świetnego newslettera o prawie i technologii - czytelnikom i czytelniczkom DDG jest na pewno znany bo zdarzyło mi się linkować m.in. do dekonstrukcji NFT. Woj.eth to twórca serwisu Mazury, z aspiracjami stworzenia Linkedina dla Web3 - ma tu królować pseudoanonimowość, sprawdzanie realnych kompetencji oraz opieranie się na badgach (np. POAPs), czyli “Proof Of Attandance”. Widzimy się w Warszawie 27 i 28 czerwca.
Met.ams
Materializacja Metaversu w Amsterdamie - artyści, twórczynie, DAO oraz osoby związane z cyfrową modą. W planach m.in. wykłady o cyfrowej tożsamości, rozwiązaniach związanych ze zdrowiem, czy pcase studies projektów takich jak Boss Beauties. Po Devconnecie mam dość mocno postawioną poprzeczkę i liczę, że i tym razem wypadkowa wiedzy plus networkingu będzie na wysokim poziomie. Jeżeli wybierasz się na Met.ams - daj znać!
✌️JOB BOARD
Lead UI/UX Designer Web3 @ GameDAO // Remote
Content Marketing Manager @ Cryptio // Remote
Brand Writer @ Outlier Ventures // Remote