DDG #2 - Ten o pracy w Web3, podsumowaniu 2021, zdecentralizowanej popkulturze i bootstrapowaniu
Cześć,
Od piątku na rynkach crypto trwa spadek i stagnacja. Patrząc jednak na statystyki transakcji i zainteresowanie cyfrowymi dobrami jakimi są NFT, tu nie zmieniło się wiele (dane z serwisu Dune Analytics, pokazują stabilny obrót na OpenSea). Czy to oznacza, że wreszcie któryś z elementów ruchu crypto nie będzie podatny na załamania? Witamy w Web3 - tu wszystko jest możliwe.
(Substack pokazuje mi dziś potencjalne problemy z Gmailem - jeżeli nie widzicie całego newslettera, kliknijcie tutaj)
Rosnący trend Web3 ciekawie zbiega się z tzw. Wielką Rezygnacją (Great Resignation albo Big Quit, jak to opisują anglojęzyczne media). Z jednej strony mamy miliony ludzi rezygnujących z powodów takich jak przepracowanie czy brak możliwości rozwoju w swojej firmie, z drugiej dziki zachód (teoretycznie) nieograniczonych możliwości Web3 mogących działać jak magnes. New York Times opisuje to (oczywiście amerykocentrycznie) jako “wysysanie przez cryptostartupy talentów z tech gigangów takich jak Google, Amazon czy Apple”. Polecam jednak wyjść spoza prasowych nagłówków i przedrzeć się przez twitterowe wątki osób nie będących na managerskich stanowiskach, i tych dla których wejście w Web3 oznaczało rozpoczęcie nowej drogi zawodowej. Tu dwa na początek: “2021 Year In Review: A Wassie-turned Wannabe Researcher’s Crypto Journey Experience” oraz “I came into the web3 space with zero clout or connections.”.
Praca przy projektach Web3 wydaje się być całkiem dobrym magnesem dla pracowników szukających wyzwań, a kiedy spojrzymy na przykładowe ogłoszenia umieszczone w poradniku “Going Full Time in Crypto “, okazuje się że Web3 to nie tylko prace związane z tworzeniem kodu:
2022 może okazać się rokiem w którym zobaczymy kolejne transfery z Web2 do Web2.5 (serwisy takie jak OpenSea, które nie są zdecentralizowane, ale zawierające w sobie elementy “nowego internetu” np. NFT) czy Web3.
W dzisiejszym wydaniu przeczytasz o:
Najciekawszej pozycji książkowej dotyczącej NFT (tak wiem, brzmi jak eufemizm)
DAO i tego jak widzi je przedstawicielka Generacji Z.
Metaverse jako zdecentralizowanym Disneyu.
Podsumowaniu rocznym od CoinGecko i jak to się ma do rynku dóbr cyfrowych i trendów na 2022
Bootstrapowaniu projektu dotyczącego Web3, ale zanurzonego w tradcyjnym internecie drugiej fali.
🦄 NFT Makers Are Trying To Build The Next Disney
The Verge mierzy się z konceptem nowej fali popkultury wywodzącej się z niszy NFT.
As NFTs explode in popularity, entrepreneurs are imagining an entire media industry that’s built around them. At its most ambitious, the vision is sometimes dubbed a “decentralized Disney”: a world of fictional crossovers like the Marvel Cinematic Universe and its many spinoffs but where different characters and creative properties are owned by a panoply of fans, not a single company. Talent agencies, comics authors, and countless NFT enthusiasts are buying in.
It’s not clear that NFTs make it easier to craft new art from old art, nor that they would help settle common copyright conflicts. Countless copyright cases revolve around fair use, a situation where proving ownership is beside the point. Other cases, like Disney’s long feud with Marvel comics veterans, hinge on the precise terms of a contract. A blockchain could help prevent works from being “orphaned,” or dropped into a limbo where the rightsholder can’t be found, except that cryptocurrency owners lose or forget keys all the time and many transactions are anonymous.
Meanwhile, trying to use NFTs as a proxy for copyright raises its own concerns. If you do something like buy a superhero avatar, write a comic book about the hero, and sell the underlying avatar, there’s no clear norm about whether the new buyer should expect the rights to your comic. If Netflix wants to make a TV series about that comic, it’s even less clear how many people it would need to sign a deal with.
O ile w przeszłości twórcy i twórczynie mieli możliwość albo stworzyć np. webcomiki (dobre przykłady to Penny Arcade czy Mega Tokyo) czy fanficki (które pożniej mogły przerodzić się w coś większego niż tylko pisane do szuflady wariacje dotyczące ulubionych bohaterów - najlepszym przykładem będzie tutaj 50 Shades Of Grey, seria będąca na początku fanfikiem serii Zmierzch) NFT wygląda niczym tworzenie popkultury na sterydach.
Adi Robertson analizuje zjawisko poprzez właśnie ownership, społeczności skupione dookoła NFT, kreatywność i kulturę remiksu.
📚 Gaby Goldberg: Web 3 and DAOs
Gaby pojawiła się u nas już poprzednio, ale ten podcast jest na tyle ciekawy, że nie mam oporów przed wrzuceniem jej znowu. Tym razem jest o DAO i tego jak ona, osoba z pokolenia Z, zanurzonego od dzieciństwa w internecie i dorastająca na chatach i w social mediach, widzi to formujące się zjawisko. Dwa cytaty z podsumowania, które polecam zapamiętać:
While some web 3 social behaviors like the obsession with buying nft avatars like bored ape yacht club and displaying it as your twitter handle might seem bizarre, gaby urges us to consider that the social value systems that drive these behaviors are not new. Aaffiliation with cool groups and creating a sense of exclusivity has always been a core social tendency. Moreover, spending a ton of money and time buying and applying cosmetic changes to one’s digital avatars (which is now ~$40b industry) is akin to beauty and cosmetics irl.
As a gen z who grew up on the internet, Gaby has noticed that generally the people she meets online have been more values aligned than people she has formed relationships with in the real world. She attributes this to people online caring more about what she has to say and forming connections with intent, rather than just circumstance, which is typical for forming relationships irl (in real life).
(Oczywiście pamiętajmy o problemach, o których trochę ciszej niż o sukcesach)
🦎 Co-Funder CoinGecko o bootstrapowaniu
Bootstrapować zamiast ciągnąć fundusze od VC? TM Lee pokazuje jak udało się to ekipie CoinGecko.
🙌 How To NFT?
Po “Hot wo DeFi” i “How To Bitcoin”, CoinGecko (dziś tak się złożyło, ze dużo od nich) przyszedł czas na “How To NFT”. Warto spędzić nad nią weekend, bo o ile część opisywanych przykładów może się szybko zdezaktualizować, pozycja jest dobrą podstawą dla chcących rozpisać sobie np. Pola warte eksploracji (sztuka / utility / gaming) na przyszłe miesiące. Poniżej przykładowe strony (zwróćcie uwagę na ciekawe porównanie średnich pensji + średnich zarobków w play to earnowym hicie Axie Infinity)
📈 COINGECKO CRYPTO 2021 RAPORT
Początek nowego roku to oczywiście masa podsumowań z każdej strony. Nie inaczej jest w przypadku raportu od CoinGecko, który warto przejrzeć nawet jeżeli nie do końca interesują Was wykresy związane czy to z cenami pojedynczych aktywów czy ceną gasu w ekosystemie Etherium. Dlaczego? Poniżej co ciekawsze slajdy:
Można mówić o Ethereum-killerach czy o tym, że zaraz ktoś wyprzedzi ten blockchain. Tu też nie będe ukrywać - mocno trzymam kciuki za Tezosa (niewidocznego na tej liście) czy Polygon/Matic (oba bardziej wydaje jeżeli chodzi o prędkość, opłaty czy zużycie prądu), ale skoro nawet tak wysokie opłaty transakcyjne (o tym poźniej) nie są w stanie uciąć tego trendu, nie nastawiam się na zmiany. Najciekawszy jest tutaj chyba Ronin (znany też jako Axie Infinity-chain), który w założeniach utrzymuje tylko jedną grę. Rośnie też Solana, choć decydując się na ten chain, powinniśmy wiedzieć o rozwiązaniach decentralizujących(a raczej o ich niewielkiej ilości).
Lato 2021 przejdzie do historii jako NFT Summer, co wyraźnie pokazują nie tylko dane, ale też otaczająca nas popkultura. OpenSea jest bezkonkurencyjne, ale to nie znaczy, że konkurencji nie ma lub nie próbują atakować giganta (a termin “Vampire Attack” polecam zapamiętać - stawiam, że w 2022 te działania będa nagminne w segmencie NFT, tak poprzednio w DeFi). Do zapamietania również Mobox: NFT Farmer, gra która choć zbiera doskonałę wyniki nie przebiła się do mainstreamu tak jak Axie.
Topka NFT projektów (na Ethereum) pozostaje praktycznie bez zmian i zaskoczeń - jedyne co może się tu zmieniać to kolejność. O ile Cryptopunki i Małpy stały się swoistymi “avatarami” ruchu, zaskoczyła mnie tak wysoka obecność NeoTokyo Citizens ( i Gutter Catsów, które najbardziej mi imponują aktywnoscią i twitterową kreatywnością swojego community). Intrygujący, przypominający Loota, zabawy hackerów i budujący dookoła niesamowitą (i niezwykle zamkniętą) społeczność z jej małymi odpryskami w postaci Discordów z przeciekami (które również wymagają NFT, aby się tam dostać). Twórca projektu zamierza zbudować społeczność skupioną na rozwoju blockchain gamingu / metaverse. Czy się uda?
Inne intrygujące projekty takie jak Azuki w ogóle nie mają miejsca na tej liście i zostają daleko w tyle.
“Lista przebojów” ze świata cyfrowej sztuki trochę smuci bo widać dominację dwóch artystów. Szkoda, ale liczę że za parę miesięcy ten top będzie wyglądał bardziej różnorodnie.
Pomimo horrendalnie wysokich cen gasu na Ethereum (dla przykładu - hipotetycznie zakup NFT o wartości 35$ w sobotni wieczór kosztowałby mnie dodatkowe 90$), to właśnie Ethereum jest siecią na której siedzą największe projekty, najbardziej znaczące i te mające największy wpływ na ”scenę” NFT.
DeFi jest nie tylko ważne dla poszczególnych chainów z czysto finansowych powodów (“demokratyzacja finansów” itp.), ale też oferowania ich dla NFTków, czy bardziej przyszłościowo - gier. Bo jeżeli mówimy o wykorzystaniu mitycznej “własności” o której wszyscy mówią, to nic nie nada wyświechtanej frazie tak dużej wartości jak doczepienie niezliczonej ilości usług finansowych (począwszy od “lending” czy “staking”) do naszych cyfrowych przedmiotów.
Airdropy były swoistym hitem zeszłego roku, a ten poprowadzony przez Etherium Name Service będzie podawany jako przykład. Mocno liczę na kreatywne wykorzystanie tej opcji, choć jest też druga strona medalu.
I na koniec wątek opisujący dlaczego nie ma możliwości, aby z NFTków można było dowolnie korzystać pomiędzy różnymi tytułami z segmentu Premium / Tiple A (np. FIFA, GTA, God Of War czy Uncharted):